IV-BOB Iqtisodiy qism
4.1 Texnik xizmat sarf xarajatlarini hisoblash
Masalan, kinoproyektor 50 soat ishlagandan
so’ng uning barcha qismlari ko’zdan kechirilib, zarur bo’lsa ba’zi bir
detallari almashtiriladi.
Shaxsiykompyuterlarishonchlivabeto’xtovishlashiuchunularningbuzulishioldiniolishkerak..
Kompyuter
qurilmalari nosozliklar tufayli ishlamay qolishi mumkin.Shuning uchun kompyuterni juda extiyot qilish lozim.Shaxsiy kompyuterlar dasturiy jixatdan buzulsa uni maxsus litsenziyalangan sistemali disklar yordamida qayta to`g`irlash mumkin. Bu esa o`z navbatida kerakli malumotlarning yo`qolishiga va ko`p miqdordagi sarf harajatlarni keltirib chiqarishi mumkin. Shuning uchun kerakli malumotlarni disklarga olib qo`yish tavsiya etiladi.Kompyuterning fizik resurslarining ko’p jixatdan buzilish katta-katta xarajatlarni keltirib chiqarishi mumkin.
qurilmalari nosozliklar tufayli ishlamay qolishi mumkin.Shuning uchun kompyuterni juda extiyot qilish lozim.Shaxsiy kompyuterlar dasturiy jixatdan buzulsa uni maxsus litsenziyalangan sistemali disklar yordamida qayta to`g`irlash mumkin. Bu esa o`z navbatida kerakli malumotlarning yo`qolishiga va ko`p miqdordagi sarf harajatlarni keltirib chiqarishi mumkin. Shuning uchun kerakli malumotlarni disklarga olib qo`yish tavsiya etiladi.Kompyuterning fizik resurslarining ko’p jixatdan buzilish katta-katta xarajatlarni keltirib chiqarishi mumkin.
Kompyuterlarni tartibsiz foydalanish
natijasida ko`pgina nosozliklarni keltirib chiqarish mumkin. Kompyuterlarning elektr tarmog`idan taminlanishi
maxsus tizimni ko`zda tutishi kerak. Bu qutilmagan tasodiflar birinchi navbatda
elektr ta`minotini parametrlarining standartdan turlicha chetga og`ishidir.
Kutilmagan o`zgarish tufayli kompyuterga turli nosozliklar ba`zi hollarda ona
plata, mikroprotsessor, tezkor xotira va elektr toki bilan taminlash bloki
ishdan chiqish holatlari yuzaga kelishi mumkin. Bu qurulmalar kompyuterning
asosiy qismi bo`lib, ular juda qimmat turadi. Bu esa o`z navbatida katta-katta
sarf xarajatlarni keltirib chiqarishi mumkin. Masalan ona platalarnig video
xotirasi kuyadigan bo’lsa albatta uni almashtirish lozim bu esa sizga qirq AQSH dollariga tushadi. Elektr toki o’chishi
oqibatida ham mikroprotsessorlar
buzilishi mumkin. Hozirgi paytda mikroprotsessorlar ham qimmat qurilma
hisoblanib oltmish ming so’mga yetib boradi.
Insonning ish faoliyatida har kuni, har soatda
qo’llaniladigan amaliy dasturlar
paketlari har doim disklarda yoki
ma’lumotni saqlovchi qurilmalarda saqlanishi darkor. Chunki ba’zi hollarda
kompyuter nosozliklari bartaraf qilinishi natijasida ADPlarni yo’qotib
qo’yishingiz mumkin.Uni qayta o’rnatish agar ADP saqlangan disk o’zingizda
mavjud bo’lsa osongina xech qanday sarf-harajatsiz hal bo’ladi, aks holda esa
mutaxassislarga murojaat qilinib, bu katta sarf-harajatlarga sabab bo’lishi
mumkin.
Kompyuterda
bo’ladigan nosozliklarni oldini olish maqsadida Sandra va Everest test
dasturlarini yo’zib qo’yish hamda kompyuterni, uning qismlarini, undagi
dasturlarni testdan o’tqazib turish, nosozliklar chiqib qolsa o’z vaqtida
oldini olish kerak. Shundagina siz o’zingizni texnik sarf-harajatlaringizni
anchagina tejab qolishingiz mumkin.
Kompyuterlar,
ularni ishlab chiqaruvchilar hozirgi vaqtda juda ko’payib ketgan bo’lsada
ularning narxi dunyo bozorida ham bizning mamlakatimizda ham xech
tushmayapti.Chunki kundan-kunga unga bo’lgan talab ham optib bormoqda. Shu
sababli kompyuter sotib olish, uni almashtirish, ta’mirlash yoki modernizatsiya
qilish
juda ko’p sarf-harajatlarni talab qiladi.
Agar
siz kompyuterni, uning qurilmalarini, chop qilish qurilmasini tanlashda, unga
qog’ozni olishda xato qilmasangiz o’z sarf xarajatingizni ancha tejagan
bo’lasiz. Chunki quyida keltirilgan jadvaldan hozirda kompyuter qurilmalarining
taxminiy narxlarini bilib olasiz, undan siz o’zingizga kerakli hulosa chiqarib
olasiz deb o’ylaymiz.
Bu
jadvalda kompyuter buzilib qolsa, uni tuzatish, kerakli dasturlarni o’rnatish,
kerakli qurilmalarni kompyuterga ulash va ishga tushirish kabi ishlar uchun
ketadigan sarf-harajatlar keltirilmagan. Shuni aytib qo’yish joizki agar
kompyuteringiz yoki uning biror qurilmasi,xattoki uning operatsion tizimi
ishdan chiqsa uni almashtirish va o’rnatish kerak bo’lib qolsa bu hizmat
turlari jauda katta sarf harajatga olib keladi.
Shuning
uchun biz yuqorida aytib o’tga maslahatlarimizga rioya qilishingiz, unga
vaqti-vaqti bilan qarab, profilaktika ishlarini o’tkazib tursangiz
kompyuteringizni , uning qurilmalarini tez buzilashi, ishdan chiqishi oldini
olgan bo’lasiz va bu bilan o’z sarf harajatlaringizni ancha iqtisodiy jihatdan
tejagan bo’lasiz.
ZIYONET diplom ish