Chiziqli (ketma-ket) algoritmlar



2.2 Chiziqli (ketma-ket) algoritmlar

Ketma-ket algoritmlarda dasturning har bir qadam ketma-ket, birin-ketin bajariladi. Blok-sxemada ham ular qat’iy tartibda ketma-ket amallarning bajarilishini ko`rsatadi. Agar ular graf shaklida bo`lsa, unda u ketma-ket tugunlar ko`rinishida bo`lib, har bir tugundan kelasi tugunga kiradigan faqat bitta yoy chiqadi.


1-misol:  Chiziqli algoritmli dastur

           
Aylananing radiusini ciqarish. Aylana uzunligini, doira yuzini, aylanaga ichki va tashqi chizilgan kvadratning yuzasini va perimetrini aniqlash.

   





Blok-sxemasi
                  Boshi
             Radiusni kiritish

                         

       Aylana uzunligini
              hisoblash
         Doira maydonini
             hisoblash                                                 Oxiri
         Diametrini                                                Natijani      
 hisoblash                                              chiqarish
Ichki chizilgan                            Tashqi chizilgan    hisoblash   kvadratni
hisoblash                                           

     Ichki chizilgan kvad-                                  Tashqi chizilgan kvad-
      ratning perimetrini                                    ratning perimetrini
            hisoblash                                               hisoblash
      Ichki chizilgan kvad-                            Tashqi chizilgan kvad-
       ratning maydonini                                     ratning tomonlarini
             hisoblash                                             hisoblash

11.3-rasm

Ob’yekt
Xossa
O`rnatilgan qiymatlari
Form1
Caption
Shaklning yuzasi va perimetrini hisoblash
Label1
Caption
Doira radiusini kiritingiz
Label2
Caption
Perimetr
Label3
Caption
Maydon
Label4
Caption
Doira
Label5
Caption
Ichki chizilgan kvadrat
Label6
Caption
Tashqi chizilgan kvadrat
Command1
Caption
Hisoblash
Command2
Caption
Tugatish
Text1, Text2,
Text3, Text4,
Text5, Text6
Text7
Text

Text xossasi maydonini tozalash

11.4-rasm
Dastur kodi
Option Explicit
Private Sub Command1_Click()
    Const Pi As Single = 3.1415
    Dim sngR As Single
    Dim sngD, sngAV, sngAO As Single
    Dim sngC1, sngC2 As Single
    Dim sngKV1, sngKV2 As Single
    Dim sngKO1, sngKO2 As Single
    sngR = Val(Text1.Text) ' Radiusni aniqlash
    sngC1 = 2 * Pi * sngR    ' Aylana uzunligi
    sngC2 = Pi * sngR ^ 2    ' Doira maydoni
    sngD = 2 * sngR             ' Diametr
    sngAV = sngD / Sqr(2)   ' Ichki chizilgan kvadratning tomoni
    sngKV1 = 4 * sngAV     ' Ichki chizilgan kvadratning perimetri
    sngKV2 = sngAV ^ 2     ' Ichki chizilgan kvadratning maydoni
    sngAO = sngD * Sqr(2)  ' Tashqi chizilgan kvadratning tomoni
    sngKO1 = 4 * sngAO     ' Tashqi chizilgan kvadratning perimetri
    sngKO2 = sngAO ^ 2     ' Tashqi chizilgan kvadratning maydoni
    Text2.Text = Str(sngC1)
    Text3.Text = Str(sngC2)
    Text4.Text = Str(sngKV1)
    Text5.Text = Str(sngKV2)
    Text6.Text = Str(sngKO1)
    Text7.Text = Str(sngKO2)
   End Sub
Private Sub Command2_Click()
                        End
End Sub
12.5
 
11.5-rasm
1250
 
312.5
 
141.4214
 
70.71067811
 
78.5375
 
490.8594
 
12.5
 

11.6-rasm


 Chiziqli algoritmli dastur

To`rtta xonali sonni va uni tashkil qiluvchi raqamlarining yiindisini chiqarish.
Dastur algoritmi:
1.      N sonini chiqarish.
2.      N ni 10 ga bo`lgandagi qoldiqni olish. Bu qoldiq ta’rif bo`yicha sondagi birliklar soniga  teng. Uning qiymati KE o`zgaruvchisiga saqlanadi.
3.      N ni 10 ga butun sonli bo`lish amali bilan bo`lingiz. Amal natijasi qiymati va raqamlari ketma-ketligi berilgan sonning qiymati va oxirgi uchta raqamiga mos keluvchi uch xonali songa teng bo`ladi. Olingan qiymatni dastlabki sonning nomi N bilan saqlangiz.
4.      N sonini 10 ga bo`lgandagi qoldiq olinadi. Bu qoldiq ta’rif bo`yicha uch xonali sonning birliklari soniga yoki dastlabki sonning o`nliklari soniga teng bo`ladi. Uni KD o`zgaruvchisiga saqlangiz.
5.      N ni 10 ga butun sonli bo`lish amali bilan bo`lingiz. Amal natijasi qiymati va raqamlari ketma-ketligi berilgan sonning qiymati va boshidagi uchta raqamiga mos keluvchi ikki xonali songa teng bo`ladi. Olingan qiymatni dastlabki sonning nomi N bilan saqlanadi
6.      N sonini 10 ga bo`lgandagi qoldiq olinadi. Bu qoldiq dastlabki sonning yuzliklari soniga teng bo`ladi. Uni KS o`zgaruvchisiga saqlangiz.
7.      N ni 10 ga butun sonli bo`lish amali bilan bo`lingiz. Amal natijasi dastlabki sonning mingliklari soniga teng bo`ladi. Uni KT o`zgaruvchisiga saqlangiz.
8.      S = KE + KD + KS + KT yiindisini hisoblangiz.
9.      Olingan natijani chop etingiz.
11.7-rasm
Blok -sxemasi
                                   Boshi


 
                         N sonini kiritingiz
                           
     Birliklar soni
                              КЕ = N mod 10

                       
                              N =  N  \  10                                                               


                       
                                O`nliklar soni                                    
     KD = N mod 10                                     

                                                                                        
                                N = N  \  10                                               
                                                                                         

                              Yuzliklar soni                                 
                              KS = N mod 10                              
                                                                                        
                         Mingliklar soni                                   
                         KT = N mod 10
             
                                        
                          S= KE+KD+KS+KT
Блок-схема: данные: Natijani 
Chiqarish

13
                 


 



           
            Ob’yekt
Xossa
O`rnatilgan qiymatlari
Form1
Caption
Sonni tashkil qiluvchi raqamlar yiindisini hisoblash
Label1
Caption
To`rt xonali butun sonni kirirting
Label2
Caption
Raqamlar yiindisi
Command1
Caption
Hisoblash
Command2
Caption
Tugatish
Text1
Text2
Text

Text xossasi maydonini tozalash

11.8-rasm
Dasturning kodi
Option Explicit
Private Sub Command1_Click()
  Dim intN, intKE, intKD, intKS, intKT, intS As Integer
  intN = Val(Text1.Text)
  intKE = intN Mod 10
  intN = intN \ 10
  intKD = intN Mod 10
  intN = intN \ 10
  intKS = intN Mod 10
  intKT = intN \ 10
  intS = intKE + intKD + intKS + intKT
  Text2.Text = Str(intS)
 
End Sub

Private Sub Command2_Click()
   End
End Sub

4582
 
11.9-rasm

4582
 
19